Mijn twaalf geliefde Ruisaards - Hendrik Carette

Mijn twaalf geliefde Ruisaards 

De boekenboom van Johan Six met al die half verscheurde
half vergane of vernietigde boeken en encyclopedieën.
De wonderboom die zeer giftig is voor de mens en het paard.
De olm voor de uilen die daar schuilen.
De ahorn die huilt zoals in het Duitse woord Ahorn.
De berk met het berkensap en de zilverwitte stam
voor een berkenkruisje bij het graf van een oud Oostfronter.   
De kersenboom (Prunus cerasus) die doet denken
aan de kersentuin van de elitaire Tsjechov in Rusland.
De Japanse esdoorn omdat een Japanse tuin niet zonder kan.
De magnolia omdat die zo mooi in bloei kan staan.
De peppel zoals in een gedicht van de verheven dichter Leopold.  De dennenboom voor onze besneeuwde kerstdagen
in het zuiden van Tirol.   
Een treurwilg (un saule pleureur) met dat groengeel gebladerte
zoals in Brugge aan het Minnewater
en de sequoia omdat die hoog naar de Californische hemel reikt. 

© Hendrik Carette  

Hendrik Carette - © Foto: Bert Bevers

Vroeger was hier alles veel beter - Hendrik Carette

Vroeger was hier alles veel beter

Het zuiden van Frankrijk was voor ons
het mythische kastelenland der Catharen
en zelfs in het Zwarte Woud leefde een filosoof.    

Oostenrijk had de zwierige barok
tot hoog in de wit bepleisterde nok
en in het zuiden van Tirol hoorden wij jodelen. 

De jeugdige Jan Hanlo reed nog op een motor 
en schreef (O...Oote) een gek klankgedicht.  
De balorige Peter Handke beschimpte het publiek.  

De decadente Gerard Reve schreef 'Leve onze Marine'
en in het kleine groothertogdom Luxemburg
spaarden wij rente op een veilig spaarboekje.  

In Spanje leefden nog ballingen 
en op de kust van Dalmatië of op het eiland Hvar
waren wij als nudisten naakt aan 't zonnebaden.

 

© Hendrik Carette

Hendrik Carette - © foto Bert Bevers

Saudade - Hendrik Carette

Saudade

Zoals iemand al een heel leven in de sociëteit van Jezus
is, zo ben ik al jaren in de saudade van Fernando Pessoa.    

Ik eet sardienen in olijfolie, een beetje rode bieten 
op een sneetje brood
en drink een kelkje groenwitte Vinho Verde. 

Op het fort van Nazaré aan de oceaan
beef ik even door plotse hoogtevrees
en word ik duizelig door de zwaartekracht. 

In Lissabon staar ik op de brug naar de Taag
en nadien zoek ik een goed boek
om te lezen op een terras in een windstille hoek.   

Maar ik leef alom en allerwegen in een lichte euforie
want ik lijd niet aan scheurbuik 
en heb geen lange lintworm meer in mijn mager lijf. 

Ik surf en drijf alleen sereen in de saudade. 

 

© Hendrik Carette

Missive voor Jan van meenen - Hendrik Carette

Missive voor Jan van meenen

Ja, Jan; ik verlang al dagen en nachten naar de zee
want de zee is ook voor mij een zij
en aan het strand voel ik haar in mijn lange wuivende haren.

Zij is een wilde heks (bij storm), een witte weduwe (bij windstilte)
een frisse freule (bij een licht briesje) en een machtige matrone
(bij een vloedgolf).

En de meeuwen doen mij geeuwen, ik kijk
naar de sterns of de sternen zoals ik naar de sterren staar
op zoek naar de uitstervende albatros van Charles Baudelaire.

© Hendrik Carette 

Een luchtreis naar een eiland - Hendrik Carette

Een luchtreis naar een eiland

voor de anarchist en boeddhist Frans Boenders   
       

Na een nieuwe aanval van islomania vlogen we 
(altijd avontuurlijk, altijd bedonderd)
met zo’n zoemend Luchtschip van de Lufthansa 
naar het land van Mishima en de Mikado.  
En al de eerste dag beklommen we als fiere pelgrims 
die bekende besneeuwde Fujiberg die zo fonkelt. 

Later, in Kyoto, vonden we zowaar een deftig theehuis 
(een discreet bordeel met een discrete geisha)  
waar we wel driemaal diep moesten buigen 
vooraleer we mochten wateren in zo’n porseleinen waterpot 
en konden urineren in een lege urne, in een theekom
of in zo’n chique Chinese vaas uit de tijd van de Ming.   

© Hendrik Carette 

 

De dichter en zijn mankementen - Hendrik Carette

De dichter en zijn mankementen

Hij lijdt aan het syndroom van Stendhal
(maar vooral wanneer hij weer in Italië is).
Hij lijdt aan megalomanie
(maar vooral wanneer hij weer te midden
van mediocre mensen is).
Hij lijdt aan landerigheid
(maar vooral aan wal en niet op zee).
Hij lijdt aan melancholie
(maar vooral wanneer de avond valt als een steen).
Hij lijdt aan hoogtevrees
(maar vooral wanneer hij in zijn afgrond staart).
Hij lijdt aan liefdesdrang
(maar vooral wanneer hij weer smoorverliefd is).
Hij lijdt aan leeswoede
(maar vooral wanneer hij een goed boek heeft gevonden).  
Hij lijdt aan een erge vorm van escapisme
(maar vooral wanneer hij hier is en hier niet blijven wil).
En hij lijdt aan de ziekte van Oblomov
(vooral wanneer hij bedlegerig is en blijft).  
      

© Hendrik Carette 
Schaarbeek, februari 2024

 

Wonderen van mijn wereld - Hendrik Carette

De Drieëndertig Wonderen van Hendrik Carette
(ons toegestuurd op woensdag 14/2/2024)

"Wij waren boven de wereld en de wereld
was boven ons en drukte zwaar op ons."
Nescio in Titaantjes


1) de Waddenzee bij eb waar ik ooit pleisterde en waar ik heb gewaad
2) de kreet van een pauw bij dag  
3) het gefladder van een kerkuil boven een kerkruïne in Damme bij nacht
4) het zien van een zwarte blinkende raaf in Raversijde bij windkracht acht
5) het vinden van een kievietsei in de verzande monding van het Zwin
6) de frisse zeelucht in Zoutelande
7) het Zeeuwse licht boven Domburg
8) het drinken van een jonge jenever in één van de elf steden van Friesland, het klein Siberië van de Nederlanden  
9) het blozen van een jonge pachtersdochter in de voutekamer van een boerenhof in Houthulst in het Houtland, aan de rand van  het Vrijbos
10) het ruisen van de bomen langs de haast onbevaren Damse vaart, aan de boorden van het onnutte en stille Napoleonkanaal  
11) het horen van een akelige misthoorn in de mist van een novemberdag op een verlaten strand ergens tussen Breskens en Cadzand
12) het staren naar een afgesleten fresco op de vochtige berookte muur van een volkscafé in Frans-Vlaanderen
13) het eten van een donkerbruine boterham met gezouten boter en droge vis in Lampernisse
14) de strandvonderij en het strandjutten op het strand van Vlieland
15) het helmgras en de verstuivende en instortende duinen van Ameland1
6) het drinken van een glas bier ( Bourgogne de Flandre) in café La Laiterie met die witgekalkte gevel in Zuienkerke   
17) de moeren van het verzonken moerenland
18) het klotsen van het reiewater tegen de keldermuur van een kelder onder de versteende binnenstad van Brugge
19) de geur van wierook en smeltende kaarsen in dat kerkje in de duinen van Mariakerke naast de graftombe van James Ensor
20) een gemaskerde boeteling in de boetprocessie van Veurne die    blootsvoets op de straatstenen op een stront trapt
21) het geschreeuw van een zeug die wordt gekeeld en dat tot ver over de akelige akkers van de Achterhoek hoorbaar is
22) de zondagsrust en het psalmgezang op Walcheren
23) het gregoriaans gezang in de abdij van Zevenkerken
24) de rattenkoning in de cloaca van de overwelfde Zenne
25) de godsdienstwaanzin en de schemering
26) de onzichtbare rivieren die volgens Nescio naar het ondergrondse meer van de haat vloeien
27) een boeddhistische tempel in de Ardennen
28) het hoorngeschal op de weg van Nijmegen naar Berg en Dal  
29) een diafane dag op het einde van juni
30) het promenadeconcert met de opwekkende muziek van de fanfare  van de Vrienden van Sint-Cecilia uit Westende, op een heldere zondagmorgen op de zeedijk van Oostende
31) de naakte borsten van alle aanwezige vrouwen tijdens een deftig en plechtig colloquium in de symposiumzaal van het kasteel van Male
32) de bede van de smekelingen en de ruigheid van het hart
33) de vreemdeling in onszelf, de vreemdeling in mezelf       
                 

© Hendrik Carette 
Schaarbeek, februari 2024

Twaalf bijzondere boeken uit 2023 - de keuze van Hendrik Carette

Twaalf bijzondere Nederlandstalige boeken van het rampenjaar 2023

Elke maand minstens één uitzonderlijk goed boek. 

1. Vlaanderens waanzinnigste eeuw 1297-1385, Joren Vermeersch, Gent: Borgerhofff& Lamberigts, een meesterwerk van een historicus en jurist die kan schrijven en vertellen als een literair genie. Zijn verslag van o.m. de bloederige Guldensporenslag in 1302 is een kleurrijk en waarachtig lectuuravontuur. Ook de opstand van de boerenrebel Niklaas Zannekin is zeer leesbaar en sleept de lezer mee 's avonds mee tot in de nacht.    

2. Mens worden is een kunst, vier etudes van Rob Riemen, Amsterdam:  - Polak & Van Gennep. Riemen is de stichter van het Nexus instituut en hoofdredacteur van het gelijknamige merkwaardige culturele en filosofische tijdschrift in boekvorm dat al sinds 1991 verschijnt. 

3. Dat alles ben ik, gedichten van Friedrich Nietzsche, Groningen: Historische Uitgeverij, samengesteld, vertaald & toegelicht door Ard Posthuma met een inleiding van Piet Gerbrandy en essays van Martine Prange en Mariëtte Willemsen. Wie dacht dat Nietzsche enkel een filosoof en een linguïst was, vergist zich schromelijk want hij was ook nog een soms duistere en zeer hysterische Duitse dichter. 

4. De Reynaert, Leven met een middeleeuws meesterwerk, Frits van Oostrom, Amsterdam: Prometheus. Alles over van den vos Reynaerde en onze middeleeuwen door deze geleerde met de historische teksteditie en een rood leeslint. Of een meesterlijk boek over een meesterwerk door een grootmeester.

5. Het is een vlakte waar geen moeders wonen, op zoek naar Maurice Gilliams, door Hans Kleiss, uitgegeven in eigen beheer met aan de voorzijde een tekening van de dichter Gilliams door Antoon Marstboom en diverse foto's en documenten. Beter dan een biografie want geschreven door een ware  liefhebber die heel veel heeft opgegraven en gevonden. 

6. Alles onder de hemel, Ferdinand Verbiest en de ontdekking van China, Veerle de Vos, Kalmthout: Pelckmans. Bijna een ode aan de jezuïeten die zowel in Japan als in China actief waren. Een levenswerk. Of hoe een West-Vlaming van Pittem naar Peking reisde. Ook een goed leesboek voor ongelovigen, heidenen of protestanten.

7. Elk woord ging ademhalen. Het leven van de dichter Martinus Nijhoff door Bart Slijper die hier als biograaf niet aan zijn proefstuk is over deze magnifieke modernist. Amsterdam : Prometheus. Nijhoff is trouwens de dichter van o.m. de beroemde sonnetten 'De moeder de vrouw' dat als volgt begint: “Ik ging naar Bommel om de brug te zien.” en het sonnet 'Impasse'. Hij is ook de dichter van de dichtbundel Awater (1934) dat doet denken aan de titel van het gelijknamige poëzietijdschrift dat in Nijmegen wordt uitgegeven door het Poëziecentrum van  Nederland en dat in 2002 werd opgericht door niemand minder dan Gerrit Komrij. 

8. Waarheidsliefde en biefstuk. Essays over lezen en schrijven van Arnon Grunberg. Amsterdam : Nijgh & Van Ditmar. Deze onvermoeibare auteur die in New York woont is een duivelskunstenaar die al veel heeft geschreven en gelezen en over alles en   allen een uitgesproken mening heeft.

9. Balts, dertiende dichtbundel van Luuk Gruwez, Amsterdam: De Arbeiderspers,de dichter van Vuile manieren (1994) en Wijvenheide (2012) is allang geen zeemzoete neo-romanticus meer, maar een nuchtere ironicus die soms sarcastisch wordt en toch altijd lyrisch blijft en niet zonder humor schrijft en wrijft. Zijn gedichten 'De boeren boeren' en 'Psalm voor afvalligen' konden mij zeker overtuigen van zijn toverachtige taalkracht. 

10. Austerlitz-Parijs-Alaska is de titel van de nagelaten verhalen of postuum uitgegeven verhalen door uitgeverij Brooklyn (www.uitgeverijbrooklyn.nl) van Jacob Maarten Arend Biesheuvel die in 2020 in Leiden overleed. Dit boek bevat dus unieke, zeer geestige en soms erg aangrijpende verhalen van deze onnavolgbare rasverteller. De inleiders en samenstellers Ruud Roodhorst en Erik de Bruin schreven een inleiding 'Bies' schaduwoeuvre' die als volgt begint: “Als we Maarten Biesheuvel op zijn woord mogen vertrouwen, en er zijn voldoende redenen om dat vooral niet te doen, zijn de verhalen die hij in zijn ruim vijftigjarige literaire loopbaan bijeen schreef slechts het topje van de ijsberg.”   

11. Het voorland, nieuwe dichtbundel van Herman Leenders, Amsterdam : De Arbeiderspers. Deze schijnbaar eenvoudige meestal korte gedichten lijken soms wat al te simpel, maar bij herhaalde herlezing blijkt dat het sublieme en het subtiele van zijn gedichten wel degelijk vanuit het aardse oppervlak opborrelt;. De cyclus van tien Romeins genummerde gedichten 'De velden van rouw en verdriet' is een echte rouwcyclus die al het anekdotische ontstijgt.

12. Oostende in de belle époque, ondertitel: 'Het zwierige tijdperk van Ensor', door Kurt van Eeghem, Kalmthout: Pelckmans Uitgevers. Deze zwierige causeur maakte een schitterende ode aan de stad Oostende en één van haar unieke bewoners; de excentrieke kunstschilder, muziekcomponist en carnavalist James Ensor die zo graag flaneerde op de dijk van deze badstad waar geen zinkgaten in de straten waren. En voor wie nog mocht twijfelen; Oostende is en was trouwens lange jaren één der mooiste en meest aantrekkelijke steden van dit land. En zelfs de geschiedenis van deze stad aan de Noordzee met het Beleg van Oostende dat duurde van 1601 tot en met 1604 maakt deze ooit zo mondaine stad ook tot een rebelse geuzenstad.     

 

P.S. : en voor de gevorderden onder ons zijn er nog vier zeer merkwaardige boeken: Afscheid van de handkus van mijn goede collega Benno Barnard (Atlas/Contact), Frans en toch Vlaams van de onvermoeibare Frans-Vlaming Wido Bourel (Uitgeverij Ertsberg), Onder een andere hemel (Uitgeverij Prometheus) van Joke J Hermsen, de mooiste schrijfster van Nederland, en ten slotte het  Handboek over H.C. Ten Berge, één van onze grootste dichters (PoëzieCentrum) met essays van eminente deskundigen als Piet Gerbrandy, Cyrille Offermans, Jooris van Hulle en Gerrit Jan Zwier.          

© Hendrik Carette 
Schaarbeek, januari 2024