zaterdag 19 april 2025

Wat is luxe - Carla Bogaards

Wat is luxe

Thomas Nagel  schrijft in “Mind and Cosmos. Why the Materialist Neo-Darwinian Conception of Nature is Almost Certainly False”:”Maar ik ben overtuigd geraakt van het idee dat er wel doelgerichte natuurwetten kunnen  bestaan(…) dat er dingen gebeuren omdat ze op een pad liggen dat ergens naar toe leidt.”

Overigens is bovenstaand citaat de consolidatie van wat een bevriende psychiater, ik kwam hem weer eens tegen bij een vernissage,  mij vertelde tijdens een nogal serieus gesprek  over zoiets dat  wel “Het Leven” wordt genoemd. Toen zei mijn gesprekspartner namelijk, je moet je eigen levenspad volgen. Of zei hij “pad”, zonder het woordje “levens” eraan vastgeplakt. Tant pis, het gaat om de kwintessens.

Ik reageerde een tikje verbaasd, pardon, zal wel, hoezo. Maar wat ik niet deed, de daad bij zijn woord voegend, richting garnalenkroketjes  koersen, ik ben er dol op- piramidevormig geschikt op een zilverkleurige schaal - zojuist binnen gebracht door de catering- over mijn schouder tegenstrevend, dit is nou mijn pad. Beetje flauw zou het zijn geweest, maar vooral dom. “Onderzoekt alle dingen en behoudt het goede”, predikt apostel Paulus, ja dat is wijsheid; ik ben op onderzoek uitgegaan, sindsdien dringt  de  impact van mijn kennis zijn woorden en die van Nagel meer en meer tot me door.

Van die zoektocht, zeker het is een cliché, doe ik verslag. U neem ik mee  op sleeptouw. Wat de uitkomst van deze zoektocht zal zijn…geloof het of niet, de pot met goud aan het eind van de regenboog.  

               In elk geval, er schijnt zoiets te zijn als een pad, niet letterlijk weliswaar, hoewel, je kunt het moeiteloos visualiseren.

Pad komt van het Griekse patos, het betekent  “smalle weg ontstaan door de voetstappen van mensen of dieren die erlangs zijn gegaan”.

Levenspad betekent, het leven voorgesteld als een pad dat  men moet aflopen.

En wat is de connectie met  “levensplan”, dat het ontwerp is voor de inrichting van iemands leven?

Terug naar dat pad, ook in Roodkapjes leven speelt het een rol; de boswachter had haar nog zo gewaarschuwd niet van het pad af te wijken, ze sloeg zijn raad in de wind, door dieper het bos in te gaan. Daar openbaarde zich de weelde aan fauna en flora, in de zoelte bloeiden verleidelijk mooie bloemen, muskuskruid, bleeksporig bosviooltje,  salomonszegel, dagkoekoeksbloem en nog veel meer. Toegewijd als ze was  plukte ze een boeketje voor haar zieke grootmoeder, waar ze op bezoek zou gaan. Ze vlijde het in haar witte, met broderiekant afgezette schortje, vouwde de punten ervan toe; haar schoot een tuintje.

Voorzichtig droeg ze deze rijkdom mee naar het huisje en haar hartje klopte verwachtingsvol, wat wachtte haar daar, behalve grootmoeder zelf, natuurlijk haar vreugde! Ze zou hup twee drie genezen zijn!

    In het mandje aan haar arm lagen, weggeborgen onder het schoon gewassen en glad gestreken glazendoek, een schaaltje aardbeien en een paar sneden roggebrood.

-Charges Perrault zelf, die zijn beroemdheid dankt aan zijn sprookjes verzameling “Contes de ma mère l’Oye”-Sprookjes van Moeder de Gans -heeft het in “Petit chaperon rouge”over koek en boter.-

Grootmoeder was niet zo’n schrokop, en ze at met kleine hapjes. O ja, ze zou voor grootmoeder een kan fris water putten, ze was geen klein kind meer, ze kon best de emmer laten zakken aan het touw, en vol weer op te halen. Blijmoedig, bijna huppelend voortstappend, ging ze haar ’ s weegs.

Uit  het kinderliedje over Roodkapje weten we dat ze niet bang  was voor de wilde dieren waar de boswachter over had gesproken.

Hij zingt, in het bos zijn de wilde dieren, in het bos, in het bos, etc.en zij zingt terug, ik ben niet bang voor de wilde dieren, ik ben niet bang, ik ben niet bang etc.  

Daarna loopt ze de wolf tegen het lijf, is ze  soms zo’n  durfalllig wolvenfluisteraarstertje, hij heeft  verschietende geelgroene ogen 

Roodkapje zou dus dat bewuste, zogenaamd veilige, pad hebben verlaten en toch,  bezweer ik u, zou ze het pad van haar leven blijven volgen.

Ze creëerde  een gloednieuw pad, mens en dier zijn er langs gegaan, en, ze bereikte tenslotte veilig haar bestemming. 

In de versie van Perrault staat dat Roodkapje door  grootmoeder c.q. de  wolf gevraagd wordt in bed te komen liggen. De uitdrukking elle a vu le loup  betekent: zij heeft haar maagdelijkheid verloren. “ Le Loup, la voyant entrer, lui dit, en se cachant dans le lit sous la couverture: ‘Mets la galette et le petit pot de beurre sur la huche, et viens te coucher avec moi.’” 

Ik bedoel dat een meisje op een dag toegeeft aan iets wat verder niet benoemd hoeft te worden.

Over de wolf het volgende: ik moet u het antwoord  schuldig blijven waarom ik een kunstwerk in mijn kamer heb staan, krijt op karton, van een levensgrote wolf, hij lijkt zijn poten te verzetten in zijn mij besluipende loop, zijn kop, aan de schijnbaar behaagzieke licht gebogen hals, naar voren gestoken, hij kijkt me recht in de ogen.

Echter, het  antwoord op de vraag WAT IS LUXE kan ik u wel degelijk geven: je pad, oftewel je eigen levenspad, volgen is namelijk luxe, pure luxe.

Nog dezelfde avond, nadat ik mijn definitieve antwoord op bovengenoemde vraag op typte, werd ik tijdens mijn avondwandelingetje, en het was niet eens volle maan, door het Leven zelf aangesproken.

Mij werd ter plekke een genereus aanbod gedaan, namelijk “een leven in luxe”.

 Ik neigde ernaar om als het ware mijn handen uit te strekken, en het geschenk, zo kan je het wel noemen, in ontvangst nemen.

Het was een groots ding dat ik zou accepteren,  nogal verschillend van zoiets tijdelijks en oppervlakkigs als ontdekt worden door een beroemde couturier die je aanbied zijn topmodel te worden, en  zijn nieuwe collectie te showen op de catwalk.

De situatieschets: op een  dag slenter je  in Parijs op je witte gympjes langs het terras van café De Flor en wordt gespot door deze beroemde couturier. ‘Veuillez  m’excuser mademoiselle...’etc.etc.

Terug naar het aanbod  het Leven. Vooralsnog was mijn reactie:’Okay.’

“Okay” is het symbool voor  de verdichting van een aantal of een samenstel van begrippen in een enkele voorstelling. Het voldoet in elke denkbare situatie  Eigenlijk doet alleen de toonhoogte en intonatie ertoe daarmee kan alles verpest worden.

(C’est le ton, qui fait la musique)

Er volgde een verraderlijk korte tijd van zelfreflectie; welke consequentie moet ik trekken, welke bruidsschat moet ik in brengen; als een gedomesticeerd dier aan de leiband van  diezelfde luxe lopen?

’Wat is er voor nieuws aan’, vroeg ik, en wandelde weg, mijn pad vervolgend.


© Carla Bogaards

* Tessalonicenzen 5:21

*Tevens is de betekenis in het algemeen seks hebben. In dit specifieke geval heb ik gekozen voor de andere uitleg gekozen.     

Naschrift. De hele categorie van min of meer sprookjesachtige  verhalen, in dit geval uit  onze Westerse cultuur staat geboekstaafd, van Odyssee tot Bijbel, Torah en Koran; vergelijkende verhalen ter lering en vermaak.

Dit essay is ook na te lezen op de site van Carla Bogaards.


Carla Bogaards op Wikipedia



Geen opmerkingen: