‘- Som van tijd -, toen ik nog natellen kon wat ik van anderen heb geërfd en tot nu toe, van mezelf heb gemaakt: 15 dichtbundels, noem het zangen of één en hetzelfde gedicht waarbij ik deze keer voetnoten, data, soms hele vraagtekens heb geplaatst. Ook merk ik nu, met enige ironie, dat het leven mij begrijpt en hierdoor mijn geheugen is veranderd. Vooral, dat wat ik niet wist, heeft al schrijvend mijn geheugen gevormd. Dat heb ik opgetekend in mijn boek.
Verklaring voor mijn geschrijf en gewrijf - een uitleg voor zover die traceerbaar is of zou bestaan - bestaat die wel? Iedere uitleg zegt, in het beste geval, iets over de noodzaak, de uniciteit, de overbodigheid van het gedicht. Bovendien is elk gedicht vormvast: als je het vertaalt in andere woorden, ook woorden van de eigen taal, maak je het stuk.
Som van tijd refereert aan ‘erfenis van tijd’ waarbij niets of niemand anders is dan de voorspelling én de voorstelling van een bloemknop vol licht die eindigt in as.
Komt daarbij dat we alleen kunnen geven wat we al hebben gegeven. We kunnen alleen geven wat al van de ander is. In het boek dat ik heb gemaakt en straks zal doorgeven, staan de dingen die altijd al van u waren: in naam van de liefde iets over liefde, afscheid en verlies, iets met humor over het overleven, over weerbaarheid, vriendschap en soms veel dood.’
In de slotcyclus van de bundel ‘De eeuw van de schreeuw’ evoceert de Neef het gegeven ‘oorlog’: de eerste wereldoorlog, de Shoah (in een aangrijpende reeks gedichten), Guernica, Syrië en het allegorische schilderij van Breugel ’Triomf van de dood’. De Neef hierover:
Tenslotte in Som van tijd iets over de schreeuw van mijn eeuw, die met De schreeuw van Edvard Munch is begonnen: die nergens en maar niet ophoudt. Iets over het doden op industriële wijze, het vernietigen van mensen in concentratiekampen, in Gaza, in Syrië, in Irak en in alle mogelijke kalifaten. Denkend hoe het begon in Guernica op 26 april 1937, denkend aan Picasso, aan Goya, denkend aan de eerste timide nalatenschap, het bebloede handschrift van de mens in de grotten van Altamira en Lascaux. Denkend aan de recente filmbeelden van The act of killing, denkend aan Bruegel de Oude, aan de vele parabels en zijn Triomf van de dood.
Uit de bundel kozen we met toestemming van de auteur het gedicht ‘Contant’, geïnspireerd ‘door mijn actieve, ruim twaalf jaar lange betrokkenheid bij het supportteam in Dagcentrum Topaz van Dr. Wim Distelmans in Wemmel.’ http://www.dagcentrum-topaz.be
(notitie en foto Alain Delmotte)
CONTANT
Ik ben hem dankbaar
Hij woont bij mij in
Ik noem hem lijfarts mijn tweelingbroer
Hij is in mij thuis zelden met vakantie
Bekijkt mijn longen en mijn lever
Mijn speeksel mijn urine mijn nieren
Hij handelt in vertrouwen
Luistert naar mijn hart
Betast af en toe mijn hersenen
De buitenkant van herinneringen
Die niet altijd van mij zijn
Hij deelt ze uit aan wie of aan wat
Zelf weet ik het nog niet
Maar iedere dag
Schrijft hij mij doodgewone
Dingen voor met mijn eigen bloed
Doet niet alsof want er voor mij
Zeker dokter dood geneest
Hij en ik weten precies wanneer ik genoeg heb
Van het verrukkelijke leven waarmee
Ik hem dan contant betaal.
© Roger de Neef
Extern:
Roger de Neef – thuissite
Som van tijd bij het Poëziecentrum
Levity Peters over Som van tijd bij Meander
Geen opmerkingen:
Een reactie posten