Pagina's

zondag 20 oktober 2013

Ook vrienden worden ouder - Frank Decerf over Antonio Gamoneda

Hij is in essentie nog steeds dezelfde gebleven sinds mijn laatste ontmoeting met hem in Castrillo de los Polvazares in Astorga, Noord-Spanje naar aanleiding van een poëzielezing.
Maar toch is dichter Antonio Gamoneda freler geworden, zijn trouwe wandelstok wijkt niet meer van zijn zijde. Zijn handdruk is nog stevig maar tijdens
het spreken sluiten zijn oogleden zich vaker dan voorheen. Geboren in 1931 (Oviedo) werkt hij nog steeds aan zijn poëtisch oeuvre. Vijf jaar terug bracht hij zijn eerste memoires uit: periode 1936 – 1945 en getiteld Un armario lleno de sombra. In dit boek vertelt hij zijn ervaringen tussen de leeftijd van 5 jaar en 14 jaar. Nu is het tweede deel klaar en het bestrijkt de periode 1945 - 1960. In dit werk beschrijft hij zijn intense werkdagen en moeilijke levensomstandigheden. Hij verdiende zijn brood als loopjongen bij de Banco Mercantil van Léon. Hij werkte van 5 u ’s morgens tot ’s avonds laat en dat allemaal voor een aalmoes.Ook verhaalt hij over zijn clandestien werk tijdens het Franco-tijdperk, maar hij benadrukt dat hij nooit een verzetsheld was, maar toch bijna een paar keer tegen de lamp liep. Antonio Gamoneda kampt met een moreel probleem; zijn ingeboren eerlijkheidsgevoel drijft hem vaak tot gewetensproblemen. Hij beseft maar al te goed dat de publicatie van dit 2de deel memoires oude wonden zal openen en dat wil hij eigenlijk niet, maar tezelfdertijd wil hij dat de waarheid verteld wordt voor het te laat is...

Hij is ook de dichter die constant schrapt en redigeert. Voor hem is een gedicht, een bundel of eender welke tekst eigenlijk nooit af. Zes maanden geleden "voltooide" hij de poëziebundel Las venas comunales. Dichter en illustrator Juan Carlos Mestre zorgde voor de passende tekeningen. Nu wil Gamoneda eigenlijk weer correcties in zijn werk brengen, maar dan kloppen de tekeningen volgens hem niet meer volledig. Dus besloot hij tot op vandaag (15 augustus 2014) de publicatie van deze bundel uit te stellen. De fans en lezers van Gamoneda blijven zo op hun honger en voor de illustrator wordt het ook nagelbijten. De 82-jarige dichter die eigenlijk niks meer te bewijzen heeft, is het prototype van de twijfelende poëet gebleven die door zijn interne muze steeds verleid wordt tot kleine aanpassingen en reconstructies.
Nadat Gamoneda in 2006 de prestigieuze Premio Cervantes ontving, brak een tijd aan van voortdurende lezingen en vooral veel reizen in binnen- en buitenland. Maar stilaan en gedwongen door de ouderdom leert hij om voor de vele uitnodigingen te bedanken. Onlangs liet hij een invitatie om naar Hong Kong, Peking en Tibet te komen, links liggen. “Teveel bijeenkomsten, teveel lezingen” zegt hij. Antonio Gamoneda is een complexe figuur omdat hij de eerlijkheid en de rechtlijnigheid heel erg hoog in zijn vaandel draagt en nog altijd oproept tot maatschappelijk engagement. Hij zoekt tot hij gevonden heeft. De titel van zijn 2de reeks memoires daar is hij ook nog niet mee klaar. Hij heeft een paar werktitels in zijn hoofd, maar de eindbeslissing laat nog op zich wachten. Zijn uitgever moet een geduldig man zijn... Van Antonio Gamoneda zijn uitstekende vertalingen op de markt dankzij de literaire arbeid van Bart Vonck, maar wie Spaans kent leest zijn werk überhaupt beter in de originele taal. Gamoneda zal waarschijnlijk nooit de Nobelprijs krijgen. Zijn verhaal lijkt een beetje op dat van Hugo Claus. Te gedreven, te kritisch en teveel sociaal engagement. Dat zijn literaire erfenis die prijs verdient zal geen enkele eerlijke literatuurkenner ontkennen.

Frank Decerf

Geen opmerkingen:

Een reactie posten